W tym tygodniu przypomnę wam projekt CruzZzZaspał – DADA, sprzed praktycznie równej dekady, który łączy w sobie bełkot ludzi chorych psychicznie, doznania płynące z badtripu po kwasie, oraz bardzo przemyślane linijki z drugim czy trzecim dnem. W końcu chodzi tutaj o dadaizm.
ZOBACZ TAKŻE: PRZEOCZONE/ZAPOMNIANE PERŁY [#17]: DEVILISH TRIO – VOLUME II (2017)
Cruz na przestrzeni lat aktywnego rapowania i wydawania płyt (2007-2012) przebył jedną z najdłuższych dróg w najkrótszym czasie, jaką widziałem na polskiej scenie (w sensie rozwoju). Zapewne przyczynił się do tego fakt, że debiutując w 07 z Akcjonariuszem EP był około 16/17-letnim dzieciakiem (jeśli mnie pamięć nie myli) i ze zwyczajnej truskulozy lekko zabarwionej komediowymi elementami, następnie wydarzył się w okolicach 2008-9 Top Schrödingera stworzony wraz z tragicznie zmarłym Ziołem, który wrzucony został na światło dzienne dopiero w 2020 roku. Potem przeszedł do poważniejszych i mniej oczywistych brzmień na Sztuce Naiwnej (świetne gościnne zwrotki od Laika i Bisza), a lot zakończył na opisywanej dzisiaj DADA.
Chociaż za faktyczny moment zejścia ze sceny możemy uznać pojedyncze utwory rozsiane po kilku albumach (które były nagrywane już po 2012) a powstały we względnie krótkim odcinku czasu, czyli: Transhuman (SWAG Jak Skurwysyn 2014), Moje życie jest zamachem na moje szczęście (Benncart-Excursions 2014), Ślepe Naboje (Palmer Eldritch-Nagrania Dla Androidów 2014),NIE (Veron-Bootlegging 2014), Lodowaty Świat, Cywilizacja Śmieci, Nie Wiem, Kurwa jego mać i Pożegnanie z Marią (2013-15, Skwerbombing 2016) i luźne dwa wiszące na YouTube numery-Czerniąbielą (2013) i BULLSHIT (z młodym Zgredem, 2015). Do tego sprzed DADA jeszcze track WDRODZE na bicie Grafa Cratediggera (po Topie Schrödingera i przed Sztuką Naiwną).
Można złożyć z tego całkiem zajebistą płytę. Jeśli dobrze pamiętam, to jego ostatnią udzieloną gościnną zwrotką jest Shotgunz płyty Faczyńskiego i Kidda z 2017. Gdy piszę te słowa (czerwiec 2022) cały czas nie został opublikowany zapowiadany od lat album pożegnalny Cruza (którego proces nagrywania trwał chyba z 5 lat) na bitach Młodzika. Ostatnie informacje jakie widziałem na jego temat, to że usilnie szukają jakiejś wytwórni, która by im to chciała puścić.
Szczerze życzę powodzenia panowie, chyba wiemy jaki to będzie miało finisz. W każdym razie-z tych snippetów które było mi dane słyszeć (a było ich ze trzy/cztery), może to być opus magnum całej dyskografii Cruza. Może w ciągu następnych 5 lat będzie nam dane się o tym przekonać. O drugim współtwórcy dramatu czyli Zaspale, nie wiem kompletnie nic. Zupełny anonim, który nic nigdy później nie stworzył pod tą ksywą. Szczerze? Nie zdziwiłbym się kompletnie, gdyby się okazało że toalter-ego Cruza.
„Album stworzony przez artystów nietrzeźwych, rozczarowanych tendencjami i powielactwem, naigrywających się z form i wybuchających ze śmiechu nad treścią. Album będący żartem idioty, podpaleniem muzeów i obaleniem pomników, tomografią mózgu jak „ulotna chwila złapana jak fotka”, ulaniem bobasa, złotym strzałem heroinstki z przetłuszczonymi włosami kołysającej się w kącie zatęchłej piwnicy na subburbiach New York City czy Gdyni. Ziejący wykręceniem.” Całość została wyprodukowana przez Zaspała (podobnie jak Sztuka Naiwna) i zdecydowanie trzeba podkreślić, że bity stanowią prawdziwy narkotyczny ton projektu, a Cruz swoimi tekstami jedynie go podwójnie uwydatnia
Ciekawostką jest numer 10 (Król Szczurów), ponieważ został on wyprodukowany przez DMTRa, czyli Pawła Bokuna. Tak, dokładnie tego Pawła Bokuna który wydał prawdopodobnie jedną z najbardziej podziemnych płyt w historii polskiego mainstreamu, ponieważ jego Pilliada wydana w Asfalt Records nie obeszła zupełnie nikogo poza jego mikro bańką fanów. Ale to historia na zupełnie inny tekst (którego nigdy nie stworzę, bo nie byłem zbytnio fanem, musicie uderzyć w tej kwestii do Cejota).
Przechodząc do samego obiektu dzisiejszego tekstu, bo się strasznie rozpuściłem w dywagacjach, tematyka utworów po kolei (przedstawiona wybranymi wersami, moim zdaniem najbardziej kluczowymi): 1. „Prawdziwy poeta nigdy nie pisze/Zrozum nie zamkniesz życia w zeszycie”, 2. „Hip hop się skończył a wciąż trzepią truskul/Eugenicy subkultury czy martwica mózgów”, 3. „Chopy chcą palić meczety, nie czytając Koranu/Chopy więcej spokoju jak Budda”, 4. „Transmisyjnych wozów nigdy nie ma gdy ich trzeba(…)/Lepiej zaszyjta się rok w tajdze ommm Wissarion”, 5. „Przez bramy percepcji nie wpuszczają niegodnych/Chwilowa nadświadomość permanentnie nieświadomych”, 6. „Co on może wiedzieć nie siedzi nam w głowach/Wyciąłem ostatnio twoje zdjęcie z gazety”, 7. „Wkładają więc słomkę między kości policzkowe/I pocierają piszczelem o piszczel”, 8. „Z jaskini wypełznął czwarty prorok/Wąż o piórach i skrzydłach ptaka”, 9. „Przychodzi jeleń do człowieka/Puk puk”, 10. „Rapowy Monty Python, Ministerstwo Głupich Kroków/Zespół Tourette’a przed kamerą pośród bloków”.
Jak już możecie się dość dobrze spodziewać jest to ciężki materiał, do którego mi osobiście dobrze się wracało tylko w momentach największego zwątpienia i zatracenia jakiegokolwiek sensu istnienia. Wtedy przypominał mi, ile jest rzeczy z egzystencji których jeszcze nie zrozumiałem (i których nigdy nie zrozumiem), co przywracało mi motywację do dalszego zgłębiania obskurnej/niszowej wiedzy (co nadal praktykuję jako główne hobby). Polecam wszystkim o wysokich umiejętnościach abstrakcyjnego myślenia i głębokiej wyobraźni bez tego arsenału może być ciężko się przedrzeć przez dżunglę sensownego absurdu i innych oksymoronów.
CruzZzZaspał – DADA
Ulubiona gościnna zwrotka: Album nie posiada featów, co jest całkiem naturalne znajdź mi w 2012 kogoś z Polski, kto by tutaj pasował i nie zepsuł. Uważam to za praktycznie niemożliwe do wykonania zadanie. Może Kidd co najwyżej, ale by musiał odpiąć wrotki (co mogłoby się skończyć jednym z jego najgorszych gościnnych udziałów, gdzieś na poziomie numeru Postmordęga 3V).
Ulubione utwory: Do Ludzi, Strumień Nieświadomości, Ometeotl
SPRAWDŹ RÓWNIEŻ NASZ WYWIAD: MUZYCZNY CZŁOWIEK ORKIESTRA WYDAJE PERFEKCYJNIE DOPRACOWANY KRĄŻEK. WYWIAD Z MARO, KTÓRY WSZYSTKO ROBI SAM
Cała rapgra w jednym miejscu. Obserwuj nas także na – Google News.
fot. okładka płyty CruzZzZaspał – DADA